Master of Art in Japanese studies.

Eind augustus hoorden we na lang wachten dat zoon J. een voldoende voor zijn scriptie had gehaald.

Trots. Blij. Opgelucht! En toen een paar weken later per post zijn bul binnenkwam, werd het nog echter. Master of Art in Japanese studies. Een prachtige titel.  

Vanwege corona zou er natuurlijk geen fysieke diploma-uitreiking zijn, maar er zou een online bijeenkomst georganiseerd worden, vertelde J. Wanneer was nog onduidelijk en ook of het wel of niet interactief zou zijn en of we als ouders welkom waren om mee te kijken.
En deze week is het dan zover. Voor het eerst sinds Covid de boel op z’n kop zet, wordt er vanuit de Universiteit Leiden een online diploma-uitreiking georganiseerd voor alle Japan-studenten die in die periode geslaagd zijn. Met driekwart jaar voorbereidingstijd hebben de uitreikers alle gelegenheid gehad om daar een mooie, alternatieve plechtigheid van te maken.

Het wordt niet interactief, zei J., dus als ik wil, kan ik meekijken. Het begint om half vier.  Om even over half vier hol ik van mijn thuiskantoor naar beneden om naast hem aan te schuiven.
Ik herken het klein auditorium van de Bachelor-uitreiking. Nu is de ruimte leeg op drie officiële mensen na, een man en twee vrouwen, op ruime afstand van elkaar. De man heeft het woord. In het Engels vertelt hij hoe jammer het is dat alles online moet gebeuren. En dan dat er te weinig tijd is om iedereen toe te spreken. Alleen de cum laude geslaagden zullen een praatje krijgen.

O ja, dat was toen bij de Bachelor ook al zo. Onevenredig veel tijd voor de superstudenten en afraffelen van de gewone. Naast me begin de aandacht van J. meteen te verslappen. Maar ik blijf gefascineerd kijken. Het woord is namelijk nu gegeven aan een van de beide dames en haar microfoon doet het niet. Ze spreekt minutenlang door en ik vraag me hardop af of nergens iemand zit te luisteren die haar kan waarschuwen dat ze niet te horen is. Niet dus.

Dan spreekt de man weer. Hij noemt de naam van een student en kijkt opzij naar dame 2. Zij houdt, zoals door hem beloofd, een diploma omhoog. Uit de verte te zien als een A4 waar waarschijnlijk iets op staat. Inzoomen kennen ze hier niet en een microfoon heeft de vrouw niet. Wel spreekt ze, kennelijk in de overtuiging dat de moderne techniek dat allemaal vanzelf regelt.
Vijf studenten later merkt dame 1 op dat een microfoon misschien wenselijk zou zijn. Er blijkt er een naast de diploma’s op tafel te liggen. Mevrouw 2 pakt het ding, tikt erop, praat er even in, legt hem dan schouderophalend weer neer en gaat verder met het tonen van verre A-4tjes met daarbij onhoorbaar  commentaar.

J. heeft zich intussen geërgerd afgewend. De geslaagden worden niet in alfabetische volgorde opgeroepen en ook wisselen cum laude studenten en alleen-even-noemen studenten elkaar zonder systeem af. Moet hij een uur blijven opletten om te horen dat zijn naam genoemd wordt?
Mijn fascinatie verandert in ergernis. Kunnen de mensen die zo’n diploma uitreiking verzorgen zo’n belangrijke gebeurtenis in het leven van een groep jonge mensen niet op z’n minst fatsoenlijk voorbereiden? Na driekwart jaar online leven kan corona toch geen excuus meer zijn! Wat een schamele, beschamende vertoning.

Ik draai me af en J. klikt het beeld weg. Dat was het dan. De afsluiting van een lange, pittige studie. Examencommissie, deze uitreiking krijgt van ons een zware onvoldoende.