Prijs voor de vrede? zo’n beker is gewoon te koop

Bovenop onze piano staat een ‘zilveren’ beker. Een halve meter hoog, op een vierkante voet, met twee krullerige, bewerkte oren en bovenop het deksel een rond handvat met daarop een ‘goedzo’ duimpje. Wie heeft deze afzichtelijke trofee gewonnen en waarmee?

Nou, zulke bekers zijn gewoon te koop. Met precies de inscriptie die je erop wilt hebben.  Het lijkt erop dat Donald Trump dat niet weet. Waarom zou hij anders zoveel moeite doen om  overal symbolische nepvredes tot stand te brengen en zo een prijs binnen te hengelen als vredestichter? 

Jammer voor hem dat de serieuze nobelprijs voor de vrede naar iemand anders ging. Maar gelukkig heeft hij fijne vrienden bij de FIFA die een troostprijs voor hem regelen. Voorzitter Infantino weet namelijk wél dat je zo’n prijs gewoon zelf kunt regelen. 

De inscriptie op ónze beker is: ‘vrijwilliger van de maand - VLB’. Voorzitter H. heeft namelijk bedacht dat het wel een leuke gimmick is om elke maand iemand met deze wisseltrofee in verlegenheid te brengen. Binnenkort wordt ie voor het eerst uitgereikt, tijdens het stampottendiner dat traditioneel in december plaatsvindt.

Wie de beker als eerste moet krijgen is een vraag waar met de nodige diplomatie naar gekeken moet worden. Het moet iemand zijn die de humor ervan inziet en kan waarderen, die zich niet in het nauw gedreven voelt, naast z’n schoenen gaat lopen of juist beledigd zal zijn door een toespraak met de nodige ironie. 

Ik vertrouw het H. wel toe om de uitreiking een succes te maken, maar ik ben benieuwd of het lukt om de beker maandelijks door te geven en daar de aandacht bij te houden. En verder hoop ik die vreselijke beker zelf nooit te winnen. Hij staat vanaf nu nog twee weken op de piano en dat vind ik meer dan genoeg. 

Mispelfeestje

De laatste zaterdag van november staan we vroeg op. Ik trek m’n warme, schapenwollen trui uit de kast en onder mijn oude werkbroek doe ik een legging aan. Dit wordt een buitendag en het is best koud.

’s Morgens werken H. en ik met de zaterdagploeg van Vrijwillig Landschapsbeheer. Elk op een andere locatie, maar we zien elkaar weer bij de soep in de kantine. Daar kost het me moeite om H. op tijd mee te krijgen naar onze volgende bestemming: de voedselboomgaard, waar vanmiddag een mispelfeest is.

Je moet een beetje geluk hebben met het organiseren van een mispelfeest, want die dingen zijn pas in november te oogsten, soms zelfs nog later. Deze vergeten vrucht wordt pas rijp als het flink koud is.  Maar gelukkig is het droog en de valse, koude wind van vanmorgen is een stuk geluwd.

“Eerst moet de vorst erover”, wordt meestal over mispels beweerd, maar in de Waalgaard was dat niet nodig. Eind oktober begonnen de eerste exemplaren zacht te worden. Nu zit er nog hier en  daar eentje aan de boompjes, er zijn er inmiddels heel wat geoogst en verwerkt.

“Zo rot als een mispel”, is een bekend gezegde. Dat klinkt fout, maar in het geval van de mispel is het juist oké. Als ie helemaal bruin en zacht is, kun je hem eten. Het ziet er niet uit, niet voor niets heeft ie de bijnaam ‘dogs ass’, maar het smaakt niet verkeerd. Een lichte appelsmaak met een hint van kaneel.

Buiten staan verschillende tafels waarop de meeste gasten bij aankomst iets lekkers neerzetten. Mispelcake, mispelbrood, mispel-plaattaart, pannenkoekjes, perentaart (we zijn in een voormalige perenboomgaard), mispellikeur en mispelcider. We hebben allemaal ons best gedaan.

Na een welkomstwoord met informatie over onze vergeten vrucht (zo voedzaam, zo gezond, zo lekker en zo hondenkont) begint het grote proeven en recepten uitwisselen. Als iedereen vol zit van al dat gebak, begint het Mispelspel. In teams van twee of drie worden we het bos in gestuurd met een bingokaart. Wie het eerst alles op de kaart heeft verzameld, is de winnaar. 
 
Mijn team is niet erg snel, maar we winnen toch de derde prijs, want in tegenstelling tot een paar haastige-spoed-teams voor ons hebben we alles goed. Hoera!
De eerste prijs, het boek ‘voedselbos’ is voor een vader met drie enthousiaste kinderen. Leuk. En wij gaan, na een gezellige middag, naar huis met een fles perensap. Maar na deze hele dag buiten hebben we eerst heel veel zin in hete koffie!

De Amsterdamse Grachten

Omdat E. binnenkort een paar weken op vakantie gaat, hebben we afgesproken om voor die tijd nog een dagje bij haar langs te gaan in Amsterdam. Het wordt zondag en ik ga online op zoek naar iets leuks om die dag samen te doen. Ik vind het Grachtenmuseum, waar we alle drie nog nooit geweest zijn. Daar willen we wel naartoe.

Zondag staan we op tijd op om naar Amsterdam te rijden. We beginnen met koffie, katten aaien, kletsen, nog even treuzelen en dan constateren dat het al bijna lunchtijd is. Dat is altijd een punt van discussie, want H. eet nooit lunch en ik kan niet zonder. Gelukkig is het vandaag twee tegen één - en als we afspreken om dan eerst langs de megapopulaire desembakker ‘Fort Negen’ te gaan is H. helemaal om, want daar hebben ze errug lekkere verwenbroodjes. Soms luncht hij gewoon wél.

Het is een druilerige dag dus we nemen de tram naar het Grachtenmuseum. Binnen krijgen we een speler met een audiotour. Bezoekers gaan in kleine groepen om het kwartier (of zo) het kleine museum door. In elke kamer van het grachtenhuis kun je de speler activeren en synchroon met het geluid worden afbeeldingen en hologrammen getoond,  dingen op een bepaalde manier belicht, of krijg je gewoon informatie te horen over wat er in deze ruimte is. 

Het is een helder verhaal over het ontstaan van de grachtengordel. Hoe de stad uit z’n voegen groeide, welke verschillende plannen er werden overwogen en waarom het op déze manier werd aangepakt. Eerst heel succesvol, dan met periodes van verval en tegenwoordig Unesco Werelderfgoed. We zijn onder de indruk van de efficiëntie van de tour en horen allemaal dingen die we eigenlijk niet wisten. Leuk, dit museum! 

De tentoonstelling over stadsdieren vinden H. en ik leuk, maar E. haakt na een tijdje af. We blijven dus niet al te lang hangen en gaan de druilregen in naar onze volgende bestemming: de Bijenkorf. Een leuke winkel om rond te struinen en op de afdeling met keukenspullen is H. helemaal in z’n element. Als E. laat vallen dat ze een nieuwe koekenpan nodig heeft, krijgt ze van haar vader spontaan een pan van zijn favoriete merk. Iedereen blij.

Onderweg naar het huis van E. doen we boodschappen om zelf een lekkere maaltijd te koken en daarna vertrekken we. Tevreden over deze dag wensen we E. straks een fijne vakantie. De volgende keer dat we elkaar zien, is het Kerst.

Op de knieën in de modder

Er liggen plassen op het smalle fietspaadje door het Notenhofpark, maar zaterdagmorgen regent het niet. Ik zie een kleine groep mensen staan rondom een platte kar. Hm, het zijn er niet zo veel, hooguit een stuk of tien. Als dat maar gaat lukken vandaag.

Het is de bedoeling dat we in de gefreesde vakken langs het pad een dikke 6000 bollen gaan planten. Dat wordt hard werken. Aan de rand van vak 2 staat J., die uitlegt wat stinzenbollen zijn (het zijn bepaalde, vroegbloeiende voorjaarsbloemen die  gemakkelijk verwilderen) en hoe we ze gaan planten. Veertien soorten bloemen, twintig bollen per vierkante meter. Voor elk van de zeven vakken is er een grote doos met stinzenbollen. 

Tijdens de uitleg is het groepje van tien uitgedijd en er komen in de verte nog meer mensen aan. Samen met N. begin ik aan een eerste vierkante meter. Twintig bollen in een emmertje, een paar bamboestokken in de hoeken en dan op de knieën om kuiltjes te maken. Het is even wennen, maar het gaat steeds vlugger.

In een vak verderop zien we een andere techniek: daar strooien ze eerst nonchalant de bollen uit over de hele oppervlakte en gaan ze daarna ingraven. Intussen zijn we met minstens 25 vrijwilligers, misschien wel 30. Een vader uit de buurt is met twee kinderen gekomen. Eén van de jongens komt iedereen steeds bakjes met 20 bollen brengen. 

Vak 2 is al gauw helemaal vol geplant. In vak 3, 4 en 5 wordt al druk gewerkt, dus N. en ik nemen het doosje bollen voor vak 6 mee. We besluiten deze keer eerst in het hele vak de vierkante meters aan te geven door in rechte lijnen voetje voor voetje door de aarde te lopen. Het lijkt op een dronkemanstest en een paar fietsers die voorbij komen informeren lachend of we nog nuchter genoeg zijn. 
Als we de doos open willen maken, wordt verderop geroepen dat het koffietijd is. Om de platte kar heen staat de hele groep bij elkaar. Iedereen in modderige jassen, regenbroeken, laarzen met klonten aarde eraan. We drinken koffie met punten boterkoek. En we constateren dat het werk supersnel gaat met zoveel mensen.
 
Na de koffie zijn we nog een uurtje bezig en dan zitten alle bollen in de grond. “Ik ben zo benieuwd hoe het er in het voorjaar uit gaat zien,” zeggen we tegen elkaar. Als het goed is wordt het een zee van kleurige bloemen. 

Er is soep voor de liefhebbers. We praten nog een tijdje na en dan loopt of fietst de een na de ander weer naar huis. Als dank voor het werk krijgt iedereen een zakje van dezelfde stinzenbollen mee. Kunnen we in onze eigen tuin een voorproefje krijgen. Maar het leukst is natuurlijk om over een maand of vier door het Notenhofpark te fietsen en te kijken naar het resultaat van ons werk! 

Cirque du Soleil

“Vind je het leuk om samen een avond naar Cirque du Soleil te gaan?” vroeg mijn Amsterdamse dochter E. Ik vond het een prima idee en we gingen eind september op zoek naar kaarten voor een goede prijs op een goede plek en naar een geschikte datum. Dat werd 8 november. 

We spreken ’s middags af, zodat we eerst nog even in Den Haag kunnen rondlopen, dan samen eten en om acht uur begint de voorstelling. Het is al donker als we op het Malieveld komen. De tent licht op in de verte en we staan even stil om een foto te maken samen met nog tientallen anderen die het ook zo’n mooi plaatje vinden.  

Een half uur voor de voorstelling is het al druk. In de ring om de hoofdtent is van alles te doen. Je kunt spullen kopen, verkleed op de foto, drankjes kopen en grote zakken popcorn, waar de hele tent naar ruikt. We lopen een tijdje rond en gaan dan op zoek naar onze plaatsen. Niet moeilijk want overal staan medewerkers om de weg te wijzen.

Acht verschillende ingangen zijn er en 2500 zitplaatsen, die snel volstromen. Al een kwartier voordat het begint, is er van alles te zien. Iemand klimt in een hoge paal en zit op een plateautje papieren vliegtuigjes te gooien. In de piste waar allerlei wonderlijke attributen klaarstaan, loopt iemand naar de paalzitter te gebaren. Tussen het publiek wandelt een rijtje vreemd uitgedoste figuren. 

Maar om acht uur begint het écht. ‘Kurios, cabinet of curiosities’, heet de voorstelling. En het is een prachtig rariteitenkabinet waar we naar kijken. De gedachtenspinsels van een soort geleerde in een witte jas, die alle bizarre figuren en machines lijkt te bedenken die in de piste verschijnen. Ook de live-muzikanten horen bij de show. Ze duiken op allerlei plekken op.

De aankleding (‘steampunk’) en de muziek maken de circus-acts bijzonder en extra spannend. Tot hoog in de nok van de tent wordt gesprongen, gezweefd, rondgedraaid. Een wankele toren van stoelen bovenop een tafel blijkt ineens vanuit de hoogte óók naar beneden toe gebouwd te worden. In het midden ontmoeten de acrobaten elkaar. 

Slangenmensen in een soort vissenkostuum wringen zich in onmogelijke bochten tot abstracte figuren. En zo is er steeds iets anders te zien. Grote en kleine dingen wisselen elkaar af. Zo zijn er 'wandelende en dansende' handen die op een grote luchtballon geprojecteerd worden en er is een piepklein mannetje dat uit de kogelronde, metalen buik van een andere man tevoorschijn komt. Een vrouw met een metalen hoepelrok doet dansjes, een zangeres loopt zingend over de rand rondom de piste. En dan is er weer acrobatiek. 
De energie van de artiesten laat ons vergeten hoe ongemakkelijk de stoeltjes zijn. Tot we opstaan, dan vragen we elkaar lachend of de ander ook zo’n houten kont heeft. 

Als afsluiting blijf ik bij E. thuis slapen en hebben we een gezellig ontbijtje voordat ze me naar de trein brengt en meteen doorgaat naar een lunch met vriendinnen. Onderweg appen we elkaar hoe leuk het was. Met een hartje erbij. 

Wat woont er in de wilg

Op 1 november begint het snoeiseizoen voor de zaterdagvrijwilligers van VLB.

Op zaterdagmorgen is het grijs en nat. Maar om tien uur staat er toch een flinke groep mensen op het verzamelpunt. Het is leuk om de oude bekenden weer te zien en er zijn ook twee nieuwe vrijwilligers gekomen. Omdat het zo regenachtig is, wordt er extra nadruk gelegd op de veiligheid. Met natte laarzen glij je makkelijk uit op een ladder en met een capuchon op is het lastig omkijken of niemand jouw afgezaagde tak op z’n hoofd krijgt. 

Als je in je warme huiskamer zit en naar buiten kijkt, krijg je van dit weer weinig zin om naar buiten te gaan. Maar als je met z’n twintigen bezig bent met wilgen knotten en je bent na een kwartier kleddernat, maakt het niet zoveel meer uit. 

Het leuke van wilgen knotten is dat je het resultaat zo duidelijk kunt zien. Alle takken gaan er af. De kale bol met takkenstompjes ziet er levenloos uit, maar in het voorjaar komt ie terug en over een jaar kun je niet geloven hoe groen en vol de boom weer is. 

Na een dik uur werken zijn we welkom in de kapschuur van een buurtbewoner voor koffie met een dik stuk cake. En net als we weer aan de slag willen gaan, komt een andere buur met een pan warme soep. Die kunnen we natuurlijk niet koud laten worden. Maar daarna gaan we weer het park in. 

Het laatste half uur stopt het eindelijk met regenen. Overal liggen stapels takken en we beginnen fanatiek aan de laatste wilgen. ‘Waar blijven in de winter nou die vijfhonderd soorten insecten die in zo’n boom wonen?’ vraagt iemand zich hardop af. 
Ik weet dat de wilg kampioen biodiversiteit is, met honderden organismen die er in, om, en van leven. We knotten ze dan ook niet allemaal tegelijk, maar om en om, zodat er schuil- en eetplekken overblijven voor allerlei beestjes. Maar hoe dat in de winter zit, weet ik niet precies. 

Als ik weer thuis ben, met droge kleren aan, zoek ik op internet naar de wilg en zijn bewoners. Het eerste wat ik vind is een foto van een eend die in de holte van een oude knotwilg nestelt. Er kunnen dus zelfs eenden wonen in deze sympathieke boom. Hoe meer ik over hem weet, hoe meer ik van de wilg ga houden. 

(Wat je bijvoorbeeld allemaal in een wilg kunt tegenkomen:
 Veel soorten vogels: om te nestelen, voedsel te vinden of om even uit te rusten of te schuilen voor storm of juist voor hitte.
 Bijen, wespen, zweefvliegen enz. voor de nectar, allerlei wantsen, galwespjes die hun eitjes op het blad leggen, kevers en torren, spinnetjes, rupsen en vlinders, slakken.
 Schimmels, mossen, korstmossen
 Planten die zich in spleten of holtes vestigen …. En nog veeeel meer. En eenden) 

Gidsen op de afvalberg

 

“Er hebben zich zestien mensen aangemeld,” zegt H. terwijl hij op zijn telefoon kijkt. “Hoe gaan we het doen vandaag? Wil jíj beginnen of zal ik dat doen?” We staan op het punt om voor de tweede keer samen als gids op te treden bij een begeleide wandeling over de afvalberg in Weurt.

Het is een grijze zondagmorgen en volgens buienradar houden we het niet droog vandaag. Maar als we bij het startpunt onze fietsen neerzetten, staan er al twee mensen te wachten. Om tien uur zijn op twee na zijn alle deelnemers aanwezig en gaan we beginnen. Ik heet iedereen welkom en vertel iets over het ontstaan van deze wandelroute. 

Het is een samenwerking tussen de ARN (Afvalverwerking Regio Nijmegen), het Dijkmagazijn (Centrum voor natuureducatie) en VLB (Vrijwillig Landschapsbeheer). Na veertig jaar afval verzamelen is een deel van de vuilnisberg grondig ingepakt, met een flinke laag aarde bedekt en beplant met struiken.
 
Intussen is er een natuurgebied ontstaan waar veel dieren leven. Insecten en vogels, maar ook muizen, hazen, konijnen en zelfs reeën en vossen. Omdat de afvalcentrale aan de andere kant van het terrein (en grenzend aan deze groene heuvel) nog in bedrijf is, mag het niet opengesteld worden voor publiek. Maar wandelingen met een gids mogen wél. 

Het blijkt in een behoefte te voorzien. Sinds deze zomer de wandelingen begonnen, zijn ze steeds volgeboekt. Samen met een groepje IVN-gidsen hebben we een korte opleiding bij de ARN gehad om over de afvalberg en haar geschiedenis te kunnen vertellen. En met die groep geven we nu bij toerbeurt de rondleiding. 

Ik weet de belangrijkste informatie wel, maar H. is beter op de hoogte van de geschiedenis en de werking van de centrale. Ik ben dan weer beter in de planten en struiken. Zo vullen we elkaar aan. We starten op een breed pad met aan beide kanten grauwe abelen die ons aankijken met tientallen ogen op de stammen.
 
In het natte gras vinden we populierenzwammen en in de jonge eiken van het ‘geboortebosje’ bekijken we de verschillende soorten gallen. Dan gaan we het hek door en de berg op over de nieuw aangelegde boomstammen-trap. Steeds staan we stil om iets te vertellen. Bovenaan de berg zie je nog een onafgedekt stuk stortberg waar hier en daar plastic uit de grond steekt.  

Net als we op het uitkijkpunt staan, begint de voorspelde regenbui. Jammer. We blijven daarom niet al te lang van het uitzicht genieten. Weer beneden vragen we of iedereen tevreden is over de tocht. Er wordt geknikt, er barst een gesprek los over hoe losjes er vroeger met afval werd omgegaan. Iedereen vond het interessant, we krijgen bedankjes en handen. Dan duikt iedereen in z’n capuchon en door weer een bui gaan we ieder naar ons warme, droge huis. Het was een koude, natte, maar zeer geslaagde ochtend.