Diploma Japanstudies

Mijn zoon krijgt zijn bul. We schrikken een beetje van de datum want het is kort dag en voor ons allebei een onhandige dag om vrij te nemen. Maar voor deze belangrijke gebeurtenis moet het toch wel lukken. En jawel, donderdagmiddag om drie uur zitten we in Leiden in het klein auditorium. Pal boven het groot auditorium waar op hetzelfde moment Onno Blom promoveert op zijn biografie van Jan Wolkers.

De kleine zaal waar we achterin zitten, puilt uit omdat niet iedereen zich braaf aan de regel heeft gehouden niet meer dan twee mensen mee te brengen. Een kleine, kalende man stelt zich voor als de voorzitter van de examencommissie. Hij zal de ceremoniemeester zijn. Hij spreekt zacht, slecht articulerend en af en toe naast de microfoon. Gelukkig geeft hij al gauw het woord aan een van de docenten. Die benadrukt dat ‘Japanstudies’ een bijzonder pittige opleiding is en dat al deze bachelors trots mogen zijn dat ze hun bul hebben gehaald.

De plechtigheid begint. Een voor een worden de studenten opgeroepen om naar voren te komen en hun bul in ontvangst te nemen. Degenen die Cum Laude geslaagd zijn, krijgen een toespraak van hun studiebegeleider. Bij elke naam die de ceremoniemeester opnoemt, vertelt hij ook de titel van de scriptie. Lange titels, meestal in het Engels. Behalve doordat hij zacht, snel en onduidelijk spreekt, weet hij de meeste titels totaal onverstaanbaar te maken door zijn strategie:

Hij noemt de naam van een student en laat een pauze vallen. De zaal applaudisseert en midden in dat applaus begint hij de scriptietitel op te lezen. Hij zegt iets over de volgende student die hij zal oproepen, kijkt daarbij opzij naar de begeleider van deze student en heeft voordat hij z’n mond weer bij de microfoon heeft, de halve scriptietitel daarnaast gemompeld. Hij noemt een naam, zegt net voordat een applaus begint ‘en haar scriptie is getiteld’ … pauzeert dan alsnog en als de studente met klakkende hakken naar voren komt lopen raffelt hij zachtjes een lange titel af.  Als J. tenslotte aan de beurt is om zijn bul op te halen, is het een van de zeldzame keren dat naam en scriptietitel hoorbaar worden uitgesproken. Een lange titel, en helemaal in het Japans…

Dan heeft toch eindelijk iedereen z’n kostbare getuigschrift en worden er beneden drankjes geschonken. We blijven niet lang, maar gaan de stad in om het te vieren met sushi en een glaasje pruimenwijn.
“Ik ben blij dat jullie allebei gekomen zijn,” zegt J.
En dat zijn wij ook. Blij - en trots op een zoon met een BA Japanstudies.