Oorlogshelden

Mijn schoonouders waren helden. Niet lang voor hun dood werd dat officieel. Na een jarenlange procedure kregen ze een Yad Vashem onderscheiding omdat ze met gevaar voor eigen leven in de oorlog een Joods echtpaar in hun huis lieten onderduiken.

Sinds ze allebei overleden zijn, houden we jaarlijks een ‘broersdag’ en dit jaar zijn we uitgenodigd in Haarlem. Broer J. heeft daar een bezoek gepland aan het Corrie ten Boom museum. Het is een huis met een wonderlijke indeling, veel kleine kamertjes en trappetjes en een verborgen ruimte waar veel onderduikers bij razzia’s tijdelijk verscholen hebben gezeten. Het doet denken aan het Anne Frank huis, maar het is minder bekend en de rij ervoor is korter. Maar een rij is er wel.

Na een ochtend koffiedrinken en bijpraten komen we om kwart voor twee aan bij het kleine museum. Mijn zwager heeft een afspraak gemaakt en als tegen tweeën de deur open gaat, mogen wij met z’n negenen langs de rij naar binnen. Daarna wordt de groep aangevuld met wachtenden en gaan we langs twee smalle trappen naar boven, waar een vriendelijke dame ons welkom heet. Ze vindt het heel speciaal dat de kinderen van twee Yad Vashem helden hier aanwezig zijn. “Vijf procent van de Nederlanders zat in het verzet,” vertelt ze. “Negentig procent deed niets – en nog eens vijf procent sloot zich aan bij de NSB.”

Dan vertelt ze het verhaal van Corrie ten Boom. Ze was al tegen de vijftig en woonde met haar vader en ongetrouwde zus in dit huis. Een zeer gelovige familie die altijd klaarstond om mensen te helpen die dat nodig hadden. Toen de oorlog uitbrak waren er zéker mensen die dat nodig hadden. Omdat het huis bestond uit twee samengevoegde woningen, kon er een schuilplek gemaakt worden. De vertelster vraagt om zes vrijwilligers die proberen om na een alarmsignaal zo snel mogelijk door een luik in een kast in de smalle ruimte tussen twee muren te kruipen.

 Doordat er nu een gat in de muur is gemaakt, kunnen we zien hoe krap het is. En terwijl de zes ‘onderduikers’ op elkaar gepakt meeluisteren, vertelt ze hoe op zeker moment in de oorlog zes andere mensen daar 48 uur hadden moeten doorbrengen, zonder water en zonder te weten hoelang het nog zou duren. Heel beeldend.   Het bijzondere van Corrie ten Boom was, dat ze het concentratiekamp overleefde en na de oorlog de wereld rondreisde om te vertellen over haar geloof en hoe dat haar geholpen had.

Na de rondleiding lopen we met z’n allen een stuk door het centrum van Haarlem. We krijgen bij de organiserende broer en zijn vrouw thuis allerlei heerlijke hapjes en we blijven met elkaar praten tot het hoog tijd is om terug naar huis te rijden. Als afscheid krijgen we een boek mee: “De schuilplaats” door Corrie ten Boom. De nagedachtenis aan deze vrouw doet ons natuurlijk ook allemaal denken aan de dappere ouders van H. en zijn broers. Een mooi slot aan deze familiedag.