Voor het gemak geboren

“Je bent niet voor het gemak geboren, zeiden ze vroeger wel. Maar ík ben wél voor het gemak geboren.” zegt onze zeilinstructeur. Het is een stevige man met een vrolijk voorkomen. Bij alles wat hij ons vertelt over zeilen, benadrukt hij dat je het op de meest gemakzuchtige manier moet aanpakken. “Laat de wind het werk maar doen. Zet het touw in de klem, dan hoef je geen energie te verspillen met trekken. Als je aan het roer zit, delegeer je de werkzaamheden. Geef maar opdrachten.”

We zijn een weekend in Friesland om te zeilen. Voordat we van wal steken, vraagt instructeur J. aan iedereen wat ie dit weekend wil leren. Ik wil leren om zelf te kunnen zeilen, als schipper van een kleine open boot, een Valk. H. wil weten hoe je een tocht moet uitzetten en varen en de derde cursist op onze boot wil vooral lekker oefenen met zeilen.

Op zaterdag is het weer rustig en maken we een kleine tocht, waarbij we op het Slotermeer oefenen met gijpen. Als je precies met de wind in de rug vaart, kun je bij weinig wind rustig het zeil van links naar rechts zetten. Staat er een stevige wind, dan kan een gijp gevaarlijk zijn. Doe je iets fout, dan slaat het zeil als je pech hebt met grote kracht van de ene naar de andere kant, zodat de boot zelfs om kan slaan. Maar op deze dag met windkracht één à twee kan er niet veel verkeerd gaan.

Als we ergens zitten te lunchen, begint het te regenen en het houdt de hele middag niet meer op, zodat we rond vijf uur verkleumd bij de zeilschool terugkomen. Gelukkig is het binnen warm en droog en hebben we genoeg schone kleren mee.
Op zondag staat er meer wind en is het droog. Prima weer voor een wat langere tocht. Onderweg komen we alles tegen wat je als plezierzeiler moet leren. Meewind en tegenwind, meertjes met vaargeulen (waarin het botenverkeer voorrang heeft), smalle sloten, bruggen waarvoor de mast neergehaald moet worden, steigertjes waar aangelegd en weer afgevaren moet worden, luwte bij hoge bomen, zodat we moeten bomen of op de motor varen… 

Ik dacht dat ik nu wel een beetje kon zeilen, maar bij windkracht vijf heb ik moeite om koers te houden omdat het zeil zo hard trekt. De instructeur met zijn gemakstheorie zegt dat ik in zo’n geval gewoon iemand anders opdracht moet geven het grootzeil te bedienen. Hij neemt het zeil over zodat ik alleen het roer recht hoef te houden. Maar dat voelt toch niet alsof ik de zaken onder controle heb. Later probeer ik het tóch weer zelf. Gelegenheid genoeg om te oefenen, zo’n hele dag.

Zondagavond rijden we naar huis. Rozig van twee hele dagen buiten en met een gevoel alsof we heel lang weg geweest zijn. Dit jaar zal het er niet meer van komen, maar in het voorjaar gaan we vast en zeker met z’n tweeën een keer een bootje huren. Dat durven we nu wel aan, als het maar niet te hard waait.