Kadootjes die je geld kosten

Jaren geleden, mijn kinderen zaten nog op de basisschool, vond ik op een verlaten weg een briefje van 25 gulden. Ik nam het mee naar huis, waar enthousiaste ideeën geopperd werden om het geld uit te geven. Het idee dat we uiteindelijk uitvoerden sloeg helemaal nergens op: we gingen met z’n vieren een dagje naar de Efteling. Zo kostte het vinden van 25 gulden me uiteindelijk minstens het viervoudige. Maar we hadden wel een leuke dag.
Iets heel anders vind ik het, als je als kadootje vijfentwintig euro zou krijgen met de aansporing om er een dagje van naar de Efteling te gaan. Niemand zou dat in z’n hoofd halen.
Toch is dat eigenlijk wat Albert Heijn doet met de leuke spaaracties die om de zoveel tijd opduiken: spaar vier zegeltjes en je krijgt 8 euro korting op een toegangskaart. Jaja, maar je moet er nog wel twintig bijleggen. En een parkeermunt kopen. Om het niet te hebben over de onvermijdelijke ijsjes, frites en/of cola. Deze spaaractie kost je vooral een hoop geld.
En zo heb je ook de “tweede kaartje gratis” truc, de hotelbon met verplicht af te nemen diner, de gratis krant die je alleen krijgt als je een abonnement neemt, de “vier-voor-de-prijs-van-drie” truc (meestal producten waar je er echt geen vier van nodig hebt) en de NS-meereiskaart.
Die laatste uitvinding kreeg ik als trouwe NS-reiziger kado. Samen met een boekje vol andere veelbelovende bonnen en kaartjes. Omdat mijn zoon J. zijn zus in Den Haag wil opzoeken, lijkt het ons handig om daar dat meereiskaartje voor te gebruiken. Er is altijd wel een vriendelijke reisgenoot met wie je mee mag reizen. Zonder problemen komt hij in Den Haag, maar op de terugweg is de conducteur sneller en betrapt J. zonder meereisgenoot. Een aardige medepassagier biedt zich nog aan, maar de conducteur is onverbiddelijk. Kaartje kopen plus een boete van 35 euro. J. belt me op om het te vertellen en ik ben boos.
“Volgens mij staat nergens dat je alleen met bekenden mee mag reizen”, zeg ik, “ik ga bij de NS protesteren!” Voor alle zekerheid kijk ik in het bonnenboekje en zie daar staan: “ U mag de NS-Meereiskaart alleen gebruiken als u zelf een geldig regulier vervoerbewijs kunt tonen …” Aha, op die manier. Voor de gratis appelcake moet je eerst een warm drankje kopen, voor de gratis sinaasappelsap een sandwich en gratis reizen krijg je alleen voor een éxtra persoon; zelf moet je betalen.
Leuk kadootje hoor, een boek vol bonnetjes waar je steeds eerst iets voor moet kopen. Dank je wel NS, voor dit hartelijke gebaar.